Beste vrienden,
De afgelopen dagen zijn wij getuigen geworden van een historisch schouwspel. De afgelopen twintig jaar vond een grootschalige militaire en politieke inzet in Afghanistan plaats en deze loopt nu af met het terugtrekken van de internationale troepen.
Nu wordt duidelijk dat daarmee ook de regering van dat land de opdracht om het land te besturen niet waar kan maken. Integendeel. De regering heeft geen greep meer op het land.
Ik las bij een iemand die veel over Afghanistan geschreven heeft dat wat we nu zien niet zozeer de ineenstorting van die regering was, maar de openbaring dat die regering eigenlijk een fictie was – iets dat niet echt bestond. Zonder buitenlandse troepen kon deze niet bestaan. Is het zo? Wellicht. Het zijn woorden om over na te denken - dat de "harde feiten" van de wereld soms niet meer dan nevel in het ochtendlicht zijn. Ze verdampen waar je bij staat.
Ik zal u zo vertellen wat dit alles te maken heeft met onze feestdag van vandaag. Maria Tenhemelopneming. Ik denk dat we vandaag even de actualiteit moeten overwegen om tot de kern van deze dag, de kern van het Evangelie te komen.
Één ding is duidelijk: zelfs een militaire overmacht, een eindeloze stroom wapentuig, miljarden aan geld en goed, de inzet van vele duizenden mensen over een periode van twintig jaar en zelfs de offers van vele mensen die hun leven hebben gegeven, hebben geen oplossing geforceerd. Er zijn wel veel burgerslachtoffers die we hebben weggekalkt met de boosaardige eufemisme: "collaterale schade".
De situatie
in Afghanistan is tragisch – zeker als we denken aan alle
inzet van soldaten, ontwikkelingswerkers, agenten. Al die mensen die zich met
hart en ziel hebben ingezet om een land op te bouwen – en nu lijken die offers
voor niets te zijn geweest. De toekomst is heel onzeker, en wat we kunnen
voorspellen is onheilspellend.
Wat is dat een moeilijke gedachte – dat je je inzet voor het welzijn van anderen, grote offers brengt, dat mensen zelfs betalen met hun leven en dat je aan het einde moet zeggen dat er geen oogst lijkt te zijn. Is dan alles voor niets geweest?
Ik las een tijdje geleden een artikel over de christelijke aanwezigheid in Afghanistan. Die is zeer beperkt. Als je niet héél goed kijkt zie je het niet. Er is één priester en één kapel in Kaboel. Die bevindt zich niet in de openheid, ergens aan een straat met een mooie grote poort en een kruis en een kerkklok, zoals hier in Nederland - maar in de beslotenheid van de zwaarbewaakte Italiaanse ambassade.
En of die ambassade er over een maand nog is beste vrienden, wie zal het zeggen?
In Kaboel
werken dan nog een aantal Zusters van Moeder Theresa en is er een gemeenschapje
van vier Kleine Zusters die in alle stilte hun werk doen, tot welzijn van de
mensen.Al vijftig jaar lang.
Zelfs onder de overheersing van de Talibaanbeweging – tot eind 2001 – konden deze Kleine Zusters hun werk blijven doen. Een bijzonder getuigenis. Ze zijn daar niet om mensen te bekeren – wat ook niet zou kunnen – maar enkel om op zelfloze wijze te werken voor anderen om zo in alle stilte te getuigen van de liefde van God.
Die Kleine Zusters zijn de laatste tijd in mijn gedachten, en hun getuigenis kan ook ons veel leren – bijvoorbeeld over deze dag die wij vandaag vieren. Maria Tenhemelopneming. De feestdag waarop we gedenken dat Maria aan het einde van haar leven met lichaam en ziel in de Hemel is opgenomen en zo de Hemelse Glorie is binnengegaan. Een grote triomf! En zo beelden we het ook uit, in prachtige (triomfantelijke) schilderijen, dat God Maria thuis haalt.
Maar als we terugdenken aan het leven van Maria is haar leven misschien meer als dat van de Kleine Zusters als een triomfantelijk barokschilderij. Maria leefde in verborgenheid, bij Johannes in huis. Ze heeft veel te lijden gehad maar leefde vanuit haar ervaring van de Verrijzenis. Ze heeft haar verrezen Zoon gezien, gesproken – ze wéét dat Gods beloftes uitkomen.
Van de buitenkant was de christelijke gemeenschap om de leerlingen van Jezus heen niet erg indrukwekkend. Kleine groepen mensen hier en daar in een zee van bij tijd en wijle gewelddadig heidendom.
Als de journalisten, commentatoren en opiniemakers van die tijd het christendom überhaupt zouden opmerken hadden ze er geen grandioze toekomst voor voorspeld. Maar de wijsheid van mensen staat wel vaker beschaamd. U hoeft het nieuws vandaag maar aan te zetten en u ziet daar voorbeelden genoeg van.
Wij denken graag dat de toekomst maakbaar is en keer op keer lopen we stuk op de harde menselijke realiteit. En dezelfde mensen die zo zelfverzekerd toeteren over maakbaarheid verspreiden ook wanhoop als ze met dezelfde zelfverzekerdheid zeggen dat alles wat geen zichtbaar resultaat heeft waardeloos is. Verloren moeite En de mensen die voor ze hebben gewerkt laten ze zo snel mogelijk achter.
De beloftes van die mensen –
lieve vrienden – zijn drijfzand. Daar vind je geen houvast. En als je het
toch probeert zink je weg in verbittering.
Maar God wint niet met overmacht van drones en mariniers – of miljardensubsidies. Die heeft hij niet nodig. Als het duister wordt om ons heen werkt God door de stilte, in de verborgenheid – door eenvoudige toewijding die dapper door blijft gaan omdat je mag leven uit Gods Belofte.
Moge dat ook onze vreugde zijn, dat inzicht, op deze feestdag. Zo kunnen we vreugde beleven bij alles wat we doen als het gericht is op het goede. Bezield door het geloof dat wat er ook in de wereld gebeurt ons leven in Gods hand is . Levend uit de Belofte dat de dood het niet zal winnen.
Laten we dat vieren in vreugde. Op deze dag en alles dagen.
Amen.