“De Heer
richt op zijn berg een maaltijd aan”, dat is de titel van een bekend lied van
Willem Barnard naar de tekst die wij vandaag als eerste lezing gelezen hebben.
Ik kan dat lied wel dromen omdat het één van de weinige communieliederen was
die ik fatsoenlijk kon voorzingen als ik op het seminarie aan de beurt was.
Elke keer
als ik voorzanger was kregen mijn medeseminaristen dus “de Heer richt op zijn
berg een maaltijd aan” voorgeschoteld. Of ze daar nu veel zin in hadden of
niet.
Dan is de
maaltijd waar de Heer ons voor uitnodigt toch een stuk afwisselender. Over die
maaltijd van de Heer vertelt Jezus ons in het Evangelie van deze zondag. Hij
vertelt ons een vergelijking over een Koning die een bruiloftsmaal gaat houden –
maar degenen die hij voor die maaltijd heeft uitgenodigd verschijnen niet. Ze
hebben allemaal – in hun ogen – betere dingen te doen, en de dienaren die de
gasten moeten uitnodigen voor het feest worden zelfs mishandeld.
De lezing
doet denken aan die van vorige week, over de slechte pachters. Zoals vorige
week de wijngaard naar andere pachters gaat zo wordt nu het bruiloftsmaal aan
heel andere mensen voorgezet.
De
bruiloftsmaal is een teken van de inlossing van Gods belofte. God kijkt hier
vooruit, naar het einde van de geschiedenis, het einde van de tijd als iedereen
zal terugkomen bij God. Dat moment wordt in de Bijbel beschreven als een feest , als een bruiloftsmaal , ook verderop, in het boek Openbaringen komen we
diezelfde uitdrukking weer tegen: het bruiloftsmaal
van het Lam. Wat gescheiden was, God en wereld, komt dan in eeuwige vreugde
weer bij elkaar.
Bij dat
mooie uitzicht hoort wel een voorwaarde: je moet het wel willen. God dringt
zich niet op aan mensen. Hij respecteert hun keuzes. Hij zal iedereen blijven
uitnodigen maar dwingt niemand op die uitnodiging in te gaan.
Er zijn ook
altijd mensen die denken geen uitnodiging nodig te hebben. Ze hebben alles al.
Of denken overal recht op te hebben. Dat zijn de mensen die in eerste instantie
uitgenodigd worden. Zij staan voor de machthebbers van die tijd, de
hogepriesters en schriftgeleerden. Door hun afkomst en door hun kwalificaties
dachten zij er wel al te zijn. Dan is zo’n dienaar alleen maar lastig! Dat
gastmaal dat is leuk en aardig, maar nú komt niet uit. Nú heb ik andere dingen
te doen. Ik kom wel aanzitten als het mij
uitkomt. Maar Gods beloften houden zich niet aan onze agenda. Gods beloften
worden verwerkelijkt in Gods tijd.
Dat kan ook
frustrerend zijn als wij wáchten op gasten. Misschien, als wij in de Kerk
zitten, voelen we ons misschien wel eens als de Koning uit het verhaal. Alles
staat gereed voor het feest van deze zondag, maar waar is iedereen? Er zijn
zoveel lege plekken… Zingt het koor soms niet mooi? Doen de vrijwilligers niet
goed hun best? Zijn wij een gemeenschap waar je redelijkerwijs niet bij zou
willen horen? Is er iets mis met de
Eucharistie, is daar Jezus niet meer te vinden in dat sacrament? Nu, misschien
ligt het wel aan de preek, maar dat oordeel laat ik maar aan u.
Maar dat het
aan u ligt, aan onze parochie ligt, of dat God niks te bieden heeft aan mensen, dat geloof ik niet. Net als de Koning
dwingen wij de uitgenodigde gasten niet om te komen. Je kunt ijzer niet met
handen breken. Al voelt de teleurstelling soms wel heel scherp aan.
Dat gevoel
van teleurstelling is wel echt, dat zal de Koning ook gevoeld hebben. Hij had
er wel wat meer van verwacht. En dan komen mensen niet. Dan voel je je alleen,
en boos. Kennelijk kan God zich ook zo voelen, op één of andere manier. En dat
is goed, want dan staan wij niet alleen met wat wij voelen. Onze
teleurstelling, ook onze boosheid als dingen niet gaan zoals we hoopten, daar
staan wij niet alleen in. God voelt dat met ons mee.
Maar die
gevoelens hebben ook niet het laatste woord: Al die mensen die de uitnodiging
afslaan houden Gods plan niet tegen. Gods belofte gaat gewoon verder. De
belofte gaat verder met andere mensen, met mensen die niemand ziet staan, mensen
waar niemand anders op zit te wachten.
Díe nemen de
plaats in van de prominenten, de vooraanstaanden, de gediplomeerden. Gods plan
gaat door en zal een verrassende weg inslaan. Hóe verrassend het zal zijn, dat wij
uiteindelijk ook mogen zien, als we samen aanzitten aan dat bruiloftsmaal van
het Lam.
Amen.
