Doop van de Heer 2020

In die tijd kwam Jezus uit Galilea

naar de Jordaan tot Johannes om zich door hem te laten dopen.
Maar Johannes wilde Hem tegenhouden met de woorden:
“Ik heb uw doopsel nodig, en Gij komt tot mij?”
Jezus antwoordde:
“Laat het nu zijn; want zo past het ons
al wat is vastgesteld te volbrengen.”
Toen liet Johannes Hem toe.
Nadat Jezus gedoopt was,
steeg Hij terstond uit het water.
En zie, daar ging de hemel open
en Hij zag de Geest Gods neerdalen
in de gedaante van een duif
en over zich komen.
En een stem uit de hemel sprak:
“Dit is mijn Zoon, mijn veelgeliefde,
in wie Ik welbehagen heb.”

Broeders en zusters in Christus

Ik hoor de laatste tijd vaker geluiden dat het niet goed gaat met de kerk, of liever met de boodschap van Jezus. De mensen vinden die, zo is mij verteld, niet aantrekkelijk. Vaak volgen daarop dan gesprekken over wat je daaraan zou kunnen doen. Ik denk dat het Evangelie van vandaag ons een begin van een antwoord geeft.

Het Evangelie neemt ons vandaag mee naar de oevers van de Jordaan, waar Johannes en zijn leerlingen bijeen gekomen zijn om een doopsel van bekering aan te bieden aan mensen die een nieuw begin in hun leven willen maken. Er treedt echter een grote verrassing op wanneer Jezus aan Johannes vraagt om datzelfde doopsel. Johannes wil dit in eerste instantie weigeren. We weten welke grote woorden Johannes gebruikte om Jezus aan te duiden! Als het Lam Gods, dat de zonden van de wereld wegneemt, als “Hij die na mij komt”, “Hij die groter is dan mij”, en “degene van wie ik het nog niet waard ben om zijn schoenen los te maken”.  

En zo is het ook. Het doopsel van Johannes is een doopsel van bekering, en als er één persoon is die geen bekering nodig heeft, omdat hij zonder zonde is, dan is het Jezus wel.

Toch laat Jezus het zo gebeuren. Hij gaat het water in als elk eenieder mens. Johannes weet hoe groot de kloof is tussen God en Mens, en Jezus komt van God. Zoveel is duidelijk! Maar Jezus is niet alleen maar God, Hij is ook volledig mens! Jezus wil God en de mensen weer bij elkaar brengen. Helen wat is stukgemaakt door het kwaad en de zonde. Hij doet dit niet door machtswoorden te spreken, op zijn strepen te gaan staan. 

Ook voor ons kan het een verleiding zijn om op Gods strepen te gaan staan  (Zeg zeg mannetje, weet jij wel wie Jezus is, nou, hij is heel belangrijk hoor, en wist jij dat ik voor Hem werk, hmm? Nou ik zou maar eens opletten als ik jou was! Chop chop!)

Jezus kiest integendeel een pad van nederigheid , dat betekent niet – voetveeg – maar het gaan van de weg van ontvankelijkheid, en solidariteit met zwakke en zieke mensen. Het is een weg van nabijheid. God is niet mens geworden om op afstand van ons te komen staan, maar om dichterbij te komen.

We kunnen zeggen: het zich laten dopen in de Jordaan is zijn manifest. Het Evangelie vertelt ons dat als Jezus uit het water komt de Hemel open gaat, de Stem van de Vader wordt gehoord en de Geest als een duif op hem neerdaalt. Dit is allemaal prachtige Bijbeltaal die wil zeggen: zo begint Jezus aan zijn taak, zijn missie.

Hij gaat door het water van de boete, de vernedering om een pad te kunnen vrijmaken naar de mensen toe. En zo zal zijn hele ‘publieke leven’ er uit zien. Zijn missie van redding en genade voor alle mensen is geen tour met gelikte optredens, of een serie marketingtrucs – die er op gericht om zoveel mogelijk mensen binnen de tent te krijgen.

Hij is geen krijgsheer die een militie gaat oprichten om zo de macht te kunnen grijpen, geen politicus die verkiezingen te winnen heeft. Hij is eenvoudig zichzelf, enkel en alleen gewapend met de waarheid. Zonder lawaai of stemverheffingen ontfermt Hij zich over iedereen die in de kreukels ligt.  Dienaar van alle mensen.

Jezus mag op die manier ook ons voorbeeld zijn voor hoe wij in het leven mogen staan, zeker wanneer we ons willen inzetten voor datgene waar we in geloven, Hij die ons voortdrijft. We mogen zeker vasthoudend zijn in wat we te zeggen hebben maar tegelijkertijd vriendelijk zonder arrogantie of andere vormen van opdringerigheid.

De boodschap van Jezus Christus wordt er niet aantrekkelijker op als christenen zelf er vooral op uit lijken te zijn om anderen de les te lezen. Jezus bekend maken onder de volkeren is in de eerste plaats een weg van navolging. 

Als we Jezus in ons leven meer navolgen, in gebed en in concrete werken van naastenliefde, dan wordt onze boodschap ook geloof-waardiger. Missie gaat niet over wie er de gladste tong heeft of het snelste allemaal theologische knopen weet te ontwarren. Missie gaat over nabijheid.

Zo mogen we dan onze eigen doop ervaren, beleven en uit-leven. Ook bij onze doop is een opdracht ingesloten. Een opdracht van gemeenschap van Christus zijn, een opdracht Jezus onder de mensen te brengen, en een opdracht om bezield te blijven door de Heilige Geest.

Amen.