Saturday 18 April 2020

Vrede en Vergeving


Op de avond van de eerste dag van de week, toen de deuren van de verblijfplaats der leerlingen gesloten waren uit vrees voor de Joden, kwam Jezus binnen, ging in hun midden staan en zei: “Vrede zij u.”
Na dit gezegd te hebben toonde Hij hun zijn handen en zijn zijde. De leerlingen waren vervuld van vreugde toen zij de Heer zagen. Nogmaals zei Jezus tot hen: “Vrede zij u. Zoals de Vader Mij gezonden heeft zo zend Ik u.”

Na deze woorden blies Hij over hen en zei: “Ontvangt de heilige Geest. Als gij iemand zonden vergeeft, dan zijn ze vergeven en als gij ze niet vergeeft, zijn ze niet vergeven.”

Tomas, een van de twaalf, ook Didymus genaamd, was echter niet bij hen toen Jezus kwam. De andere leerlingen vertelde hem: “Wij hebben de Heer gezien.” Maar hij antwoordde: “Zolang ik in zijn handen niet het teken van de nagelen zie, en mijn vinger in de plaats van de nagelen kan steken, en mijn hand in zijn zijde leggen, zal ik zeker niet geloven.”

Acht dagen later waren zijn leerlingen weer in het huis bijeen, en nu was Tomas er bij. Hoewel de deuren gesloten waren, kwam Jezus binnen, ging in hun midden staan en zei: “Vrede zij u.” Vervolgens zei Hij tot Tomas: “Kom hier met uw vinger en bezie mijn handen. Steek uw hand uit en leg die in mijn zijde en wees niet langer ongelovig maar gelovig.”

Toen riep Tomas uit: “Mijn Heer en mijn God!” Toen zei Jezus tot Hem: “Omdat ge Mij gezien hebt gelooft ge? Zalig die niet gezien en toch geloofd hebben.”

In het bijzijn van zijn leerlingen heeft Jezus nog vele andere tekenen gedaan, die niet in dit boek zijn opgetekend, maar deze hier zijn opgetekend, opdat gij moogt geloven dat Jezus de Christus is, de Zoon van God, en opdat gij door te geloven leven moogt in zijn Naam.

Broeders en zusters, beste mensen

Het is inmiddels alweer meer dan een maand geleden dat we niet meer samen kunnen vieren. Een moeilijke tijd. Ik hoor van veel mensen dat ze er steeds meer tegenop beginnen te zien, zelfs de moed wat aan het verliezen zijn bij de gedachte dat de huidige situatie misschien nog wel eens een hele tijd kan duren. 

Moedeloosheid brengt ook andere emoties met zich mee. Ik hoor ook van mensen die boos zijn omdat mensen zich niet aan de regels willen houden, en anderen zijn juist boos omdat ze de regels veel te streng vinden. Het is maar verwarrend allemaal en het is een behoorlijke uitdaging om je rust en gelijkmoedigheid te bewaren. 

Als u daar ook moeite mee heeft kan ik u in ieder geval zeggen: gedeelde smart is halve smart! Zelfs de leerlingen van Jezus, de apostelen, hebben het er moeilijk mee als ze op zichzelf teruggeworpen zijn. 

We treffen de leerlingen vandaag aan in een voor ons herkenbare situatie. Ze zitten binnen, en moeten binnen blijven omdat ze terecht angst voelen voor wat er zich buiten de deur op hen wacht. Geen ziekte in hun geval, maar iets net zo besmettelijks: de haat van een opgehitste meute. 

In hun quarantaine zijn ze tenminste wel bij elkaar, dat scheelt dan toch weer. Maar of het heel gezellig is in die verblijfplaats weet ik niet. Ze weten nog niet dat Jezus de dood overwonnen heeft, dus is het goed mogelijk dat ze erg meegesleept zijn door zorgen en angst. 

Maar dan komt het moment dat Jezus in zijn Verrijzenislichaam zich toont. Dichte deuren en angst over wat er zich buiten bevindt houden hem niet tegen en zijn eerste groet is: Vrede zij U. En als ze die vrede eenmaal ontvangen hebben ontvangen ze de kracht van de Geest zodat ze mensen om hen heen kunnen vergeven. 

Het Evangelie bestaat eigenlijk uit een dubbelverhaal, want het verhaal over de Ongelovige Thomas volgt daar op, maar ik wil me even beperken tot deze drie punten. 

De Heer die naar de leerlingen toekomt, de Vredeswens die hij uitspreekt, en de kracht van Vergeving. 

1: De Heer komt naar de leerlingen toe.

Drie jaar lang hebben de leerlingen Jezus op de voet gevolgd, waarschijnlijk hebben ze zich ook allemaal druk bezig gehouden met allemaal klusjes en vrijwilligerstaken zodat Jezus goed zijn werk kan doen. Ze hebben hem zieken zien genezen en wijze woorden horen spreken. Ze waren er helemaal vol van. En net toen ze dachten dat Jezus het héle land zou samenbrengen en omvormen tot een land van vrede… Ging alles mis. 

Jezus werd opgepakt en gedood. En nu moeten ze zich verstoppen, en Jezus is weg. Alle lessen van vroeger, alle woorden van Jezus dat Hij het lijden in moest gaan maar zou opstaan op de derde dag zijn vergeten. Ze zijn helemaal beduusd.

Maar juist op dat moment waarop de leerlingen misschien zelfs denken aan het helemaal opgeven komt Jezus bij hen terug. Als je altijd druk bent met iets vergeet je wel eens dat jouw drukke activiteiten misschien niet het belangrijkst zijn! 

Zo mag het ook voor ons zijn in ons leven. Veel dingen die ons leven betekenis gaven, kerkgang, onze activiteiten – misschien dat we zingen in de kerk of vrijwilliger zijn. Ons werk in de wereld…  Dat alles is toch minstens deels uit zicht.. Maar onze bezigheden zijn niet het belangrijkst! Jezus is het belangrijkst, en Hij komt -ongeacht of Hij ons in een goede of een slechte bui treft.

2. De Vredeswens 

Het eerste wat Jezus doet nadat Hij zich niks aangetrokken van dichte deuren en quarantaineregels is de leerlingen de Vrede wensen.  Nu is het in het Midden-Oosten natuurlijk gebruik dat mensen elkaar groeten door een ander de vrede te wensen: zo zeggen de joden shalom aleichem  en de moslims salaam-aleikoem , maar dit voelt niet echt als een gewone groet. Misschien ook wel omdat Hij het twee keer zegt. Misschien hebben de leerlingen wat meer vrede nodig dan op andere dagen? 

In een moeilijke periode is het ook niet makkelijk om jezelf in vrede te voelen. Mensen wachten ongeduldig, zijn boos of onrustig, krijgen opeens korte lontjes als andere mensen per ongeluk te dichtbij komen…. En daar komen dan nog onze zorgen over onze baan of ons bedrijf. De vrede kan in deze dagen vér van ons zijn.

Maar net zo als Jezus zich niet laat tegenhouden door quarantaines, zo kan ook zijn vrede altijd onze kant op komen. Die vrede is niet afhankelijk van de maatregelen van de regering, of de rekensommen van het RIVM. Die vrede mogen we altijd in ons hart sluiten. Dat doen we door elke keer als we merken dat het niet goed gaat met ons in de binnenkamer van ons hart vragen of Jezus ook door die deuren mag komen, en als hij komt neemt hij vrede mee. Dan mogen we die vrede zelf ook weer doorgeven aan anderen.

Zo komen we bij: 

3. De vergeving

Jezus geeft de leerlingen de macht en de opdracht om te vergeven. Natuurlijk gaat deze tekst in de eerste plaats er over hoe de Kerk (bijvoorbeeld in het biechtsacrament) mensen vrijspreekt van zonde. 
Maar bij de macht om te vergeven hoort ook een opdracht om vergevend in het leven te staan. Juist nu we zo makkelijk ten prooi vallen aan allerlei kleine en grote ergernissen. 

Deze ergernissen gaan gauw smeulen en worden – als je niet uitkijkt – een felle veenbrand! Juist nu moeten we proberen vergevend in het leven te staan en ons niet te snel over te geven aan conclusies. Als we anderen kunnen vergeven, struikelen we ook minder makkelijk over onze eigen veters. Sterker nog: we kunnen zelf ook vergeving krijgen als we anderen proberen te vergeven. We worden dan onderdeel van een cultuur van barmhartigheid. 

Met die drie punten wil ik dan afsluiten.

De Heer komt, hij laat zich niet tegenhouden

Hij brengt vrede

En geeft ons kracht om te vergeven – om vergeven te worden.

Mogen we vanuit die ontmoeting met Jezus ook die vrede ontvangen om zo ook geduld en vergeving te kunnen schenken aan anderen. 

Amen.