Sunday 31 December 2023

Oudjaar 2023

 

Broeders en zusters,
toen de volheid van de tijd gekomen was,
zond God zijn eigen Zoon,
geboren uit een vrouw,
geboren onder de wet
om ons, slaven van de wet, vrij te maken,
zodat wij de rang kregen van zonen.
En omdat ge zonen zijt,
heeft God de Geest van zijn Zoon, die “Abba, Vader!” roept
in ons hart gezonden.
Ge zijt dus niet langer slaaf, maar zoon
en als zoon ook erfgenaam
en wel door toedoen van God.

Broeders en zusters, een kort woord op de drempel van het nieuwe jaar, het hoogfeest van Maria, Moeder van God dat wij vandaag samen mogen vieren. Wij leven nu tussen de jaren in, het oude gaat voorbij het nieuwe komt. 

Wij sluiten het jaar af dat en we zien uit naar het nieuwe jaar, ook al is er nog zo veel onzeker is. Het verleden staat vast, er is niks meer aan te veranderen. en wie weet wat de toekomst brengt? We kunnen voornemens maken en plannen, net zoals we vorig jaar deden, maar hoe het volgend jaar verlopen zal is niet in onze hand.

Maar als we die gedachte te ver doortrekken dan zou de moed je in de schoenen zinken. We willen toch geen speelbal zijn op de golven van de tijd. Voortgedreven door elke windvlaag die voorbijkomt? Door een virus uit China. Een oorlog in Oekraïene, geweld in het Midden-Oosten. Een verkiezing in Nederland?

Als de toekomst zo onzeker is, en wijzelf steeds afhankelijk van wat er ergens anders gebeurt, hoe kunnen wij nog vrij zijn?

Sommige mensen zeggen: al onze problemen worden opgelost door de tijd. Want die tijd, de gang van de jaren gaat maar één kant op, de kant van de vooruitgang. Als we maar lang genoeg wachten bereiken we ooit dat moment. De volheid van de tijd waarin mensen elkaar respecteren en altijd in vrede en veiligheid kunnen leven. En toen kwam er een olifant met een lange snuit en die blies het verhaaltje uit.

Beste vrienden, het idee dat de tijden alleen maar beter worden, is bijgeloof. Het is spijtig maar waar. Het kan lang beter gaan, het kan ook weer slechter worden. Het is niet anders. De gang der jaren is geen vaccin tegen onzekerheid en kwaad.

De tijd zal ons niet verlossen van alles wat ons onvrij maakt. De tijd is geen lift waar we in kunnen stappen en die ons dan meeneemt naar de hoogste en beste verdiepingen waar je het fijnste leven kan hebben, dat dan ook nog eens alleen maar beter wordt.

Dus waar komt ons heil vandaan? Uit de slagen van de klok of de knallen van de vuurwerk?

Waar komt ons Heil vandaan? Van het laatste blaadje van de kalender die we afscheuren? Uit de nieuwe kalender die we ophangen? Komt het op 1 januari, de datum die ons een nieuw begin belooft? 

Waar komt ons heil vandaan? Van de belofte van een verre toekomst met vliegende auto’s en wereldvrede?

Nee broeders en zusters. Nee! Daar komt ons heil niet vandaan. We lazen in de eerste lezing uit de Galatenbrief. Paulus verwijst daarin niet naar een verre toekomst. Paulus wijst naar Bethlehem. Hij wijst naar de stal. Hij wijst naar Gods Zoon, het Kind Jezus Christus dat gezonden is, geboren uit de Maagd Maria, bij het komen van de volheid van de tijd. We hoeven niet meer te wachten op een ver moment. De tijd is al vervuld!

We hoeven niet te leven in eindeloze verwachting van een toekomst die zich niet vastgrijpen laat. Want die volheid van de tijd? Die is er al! Wij hoeven er niet op te wachten. Wij leven al in dat licht dat ons geopenbaard is. De kennis dat dit kind in de stal in Bethlehem ons vrij maakt van de eeuwige wederkeer van tijd en wet en ons door alle eeuwen heen terug te brengen tot God.

We zijn geen slaven van de wet, en geen slaven van de tijd. De tijd kan ons toewerpen wat het wil. Maar alles wat ons raakt, raakt ons als vrije mensen. Raakt ons kinderen van God. Gaat het goed met ons land en in de wereld? Dan vieren wij mee. Gaat het slecht? Dan maken wij onze roeping als christenen in de wereld waar en doen we wat we kunnen om het leed te verzachten.

Ik kan u geen beloftes doen voor het nieuwe jaar. Wie weet wat het ons brengt? Maar in onze wensen voor het nieuwe jaar spreekt ook onze hoop: dat niet alles blijft zoals het nu is. Ook de donkere dagen gaan weer voorbij. En het licht dat de hele wereld verlicht licht ook ons bij, geeft ons moed en kracht, al onze dagen.

Amen. Een goed uiteinde en een zalig nieuw jaar!