De Geest van Waarheid

Evangelie, Joh. 14:15-21

In die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen:
“Als gij Mij liefhebt, zult ge mijn geboden onderhouden.
Dan zal de Vader op mijn gebed u een andere Helper geven
om voor altijd bij u te blijven:
de Geest van de waarheid,
voor wie de wereld niet ontvankelijk is,
omdat zij Hem niet ziet en niet kent.
Gij kent Hem,
want Hij blijft bij u en zal in u zijn.
Ik zal u niet verweesd achterlaten:
Ik keer tot u terug.
Nog een korte tijd en de wereld ziet Mij niet meer;
gij echter zult Mij zien,
want Ik leef en ook gij zult leven.
Op die dag zult gij weten, dat Ik in de Vader ben
en gij in Mij en Ik in u.
Wie mijn geboden onderhoudt, die hij heeft ontvangen,
hij is het die Mij liefheeft.
En wie Mij liefheeft, zal door mijn Vader bemind worden;
ook Ik zal hem beminnen en Ik zal Mij aan hem openbaren.”

Verkondiging

Broeders en zusters, beste mensen thuis

We leven in de dagen voor Hemelvaart en Pinksteren. We lezen in het Evangelie over de Heer die zijn leerlingen voorbereid op wat komen gaat, of béter: wíe er komt. De Heilige Geest. 

Jezus blijft na zijn Verrijzenis niet eindeloos onder de leerlingen. Hij moet de leerlingen de ruimte geven dat zij in vrijheid Kerk kunnen zijn zonder verweesd achter te blijven. Hoe gaat dat in zijn werk?

Een woord dat direct opvalt is het gebruik van het woord ‘liefde’. De Helper, de Heilige Geest komt als antwoord op ónze liefde. De liefde waarmee wij in de wereld staan. De Heilige Geest komt niet als ongewenst en ongemakkelijk cadeau van een vreemde tante. Zo`n cadeau dat ruimte inneemt en dat je niet stilletjes naar de kringloopwinkel kan brengen – zoals we met lastige cadeaus plegen te doen. Een vreemd object dat in ons opgeruimde huisje binnendringt en ons confronteert met iemand aan wie we niet  herinnerd willen worden. Nee, zo iets is het niet. 

De Heilige Geest is een geschenk van God, de Geest is Gods aanwezigheid in de Kerk en de wereld. En Gods aanwezigheid is de aanwezigheid van liefde en waarheid. Wie in de liefde is en in de liefde blijft leert ook de waarheid kennen over God en de wereld. 

In het Evangelie staat ook dat “de wereld” die waarheid niet kent. Bedoeld wordt hier de wereld niet als het geheel van de schepping, maar de mentaliteit van de wereld. De wereld van “markt en strijd” waarin mensen alleen kunnen overleven als ze elke dag opnieuw vechten om status en macht. Dat is een strijd die nooit afloopt, een race waarvan de finish elke dag opnieuw opschuift. 

Paus Franciscus waarschuwt vaak voor “de geest van de wereld”, en dit is dan wat hij bedoelt. Een liefdeloze wereld waarin eigenbelang heerst en de ‘verliezers’ van het spel worden afgeschreven en buitengeworpen. Een wereld waarin je niks krijgt maar naar alles moet streven.  

Als die geest van de wereld in de kerk gaat heersen, met priesters en leken die onderling en tegen anderen vechten om status, invloed en macht dan wordt het getuigenis van liefde en waarheid ongeloofwaardig. Dan wordt alles wat we te geven hebben, en wat is dat toch veel, één product onder velen op de religieuze marktplaats. 

Dan win je misschien de wereld voor je – voor eventjes - maar wat heb je daaraan als je je ziel verliest? 

Laten we maar blijven wie we zijn. De familie van de Heer, door de Heilige Geest verbonden met Gods Liefde en Gods Waarheid. 

Als we in Gods Liefde en Gods Waarheid blijven, blijven we trouw aan wie ze zijn, kunnen we er in vrijheid zijn voor alle mensen om ons heen – zonder bijgedachte aan winst of rendement – en blijven we verbonden met Jezus Christus. In zijn Woord, in de Geest en door het Sacrament dat we ook nu blijven vieren zijn wij allemaal met Hem verbonden.

Zo zullen wij dan leven. Wij in Hem, en Hij in ons. 

Amen.