Toen de sabbat voorbij was kochten Maria Magdalena,
Maria de moeder van Jakobus,
en Salome
welriekende kruiden om Hem te gaan balsemen.
Op de eerste dag van de week,
heel vroeg,
toen de zon juist op was,
gingen zij naar het graf.
Maar ze zeiden tot elkaar:
“Wie zal de steen
voor ons van de ingang van het graf wegrollen?”
Opkijkend bemerkten ze echter dat de steen weggerold was;
en deze was zeer groot.
Binnengetreden in het graf
zagen ze tot hun ontsteltenis
aan de rechterkant een jongeman zitten in een wit gewaad.
Maar hij sprak tot haar:
“Schrikt niet.
Gij zoekt Jezus de Nazarener die gekruisigd is.
Hij is verrezen,
Hij is niet hier.
Kijk, dit is de plaats waar men Hem neergelegd had.
Gaat aan zijn leerlingen en aan Petrus zeggen:
Hij gaat u voor naar Galilea;
daar zult gij Hem zien, zoals Hij u gezegd heeft.”
De vrouwen gingen naar buiten en vluchtten weg van het graf,
want schrik en ontsteltenis hadden hen overweldigd.
En uit vrees zeiden ze er niemand iets van.
Beste vrienden
Op Stille Zaterdag las ik in een krant dat het niet goed ging met de kerk. Die stond op uitsterven, zo wist de krant me te vertellen. Er stond ook een behulpzaam grafiekje bij. Met zo`n lijn die recht naar beneden gaat. Ik vond dat heel treffend, om juist op Stille Zaterdag dat de lezen. Op Goede Vrijdag zijn we meegegaan op de Kruisweg. We horen het Passieverhaal. Iedereen die íets te zeggen heeft – is het opeens roerend met elkaar eens. Die Jezus, daar moet het klaar mee zijn.
Aan het kruis met hem, en dan een diep graf. Goed aanstampen
ook. Dan hebben we geen last meer van Hem. En op Stille Zaterdag is het
dan missie volbracht! Het is stil. De lijn liep recht naar beneden, het
graf in. Eindelijk rust. Dat zie je de machthebbers denken, Pilatus, Herodes, de Hogepriesters. Eindelijk
eens een rustige Zaterdag. Pantoffels aan, voetjes omhoog. De zaterdagkrant met kruiswoordpuzzel...
En misschien stond er in de Nieuwe Jeruzalemsche Courant van die dag ook nog een grafiekje, “Volgelingen van Jezus” staat er dan boven. Met zo`n lijn die recht naar beneden gaat.
Maar die Stille Zaterdag, beste mensen, dat ís geen Rustige Zaterdag. Die stilte is maar buitenkant. In de diepste diepten gebeurt er van alles. In de geloofsbelijdenis bidden we altijd Hij is nedergedaald ter helle, en dat is wat die dag gebeurt. Jezus gaat het Dodenrijk in, niet als machteloos en onttakeld mens, zoals iedereen die Hem daarin is voorgegaan. Nee, hij treedt daar binnen in macht.
Hij breekt de poorten daar open en keert het Dodenrijk binnenstebuiten. Wij weten wat het betekent als er mensen op bevrijding wachten. En dat zijn dan nog de levenden die wachten op verlossing. Maar de doden wachtten daar ook op. En nú is het zover. Aan de buitenkant is nog niks te zien, maar de dood is al overwonnen.
Over het moment zelf dat Jezus in overwinning terugkeert van die bevrijding van de mensen uit het dodenrijk lezen we niks. Dat blijft een geheim van de binnenkant van het graf. Maar het geheim blijft niet in het graf, het wordt niet in het graf meegenomen. Het zijn de vrouwen die het ontdekken. Ook daar worden alle verwachtingen weer omgedraaid.
De eerste mensen die bevrijd worden, dat zijn de doden. De meest machteloze mensen die er zijn, want wie dood is kan écht niets meer. De eerste getuigen zijn de vrouwen. Zij zijn de eersten die het verhaal laten rondgaan. En dan moet je weten dat de verklaring van een vrouw geen rechtswaarde had. Dat gaat nog wat verder dan wij gewend zijn. In die tijd en plaats kon je niet zomaar zeggen dat je iets geloofde omdat een vrouw het zei.
Als we puur in menselijke categorieën zouden denken had je kunnen overwegen: als Jezus zo graag had gewild dat hij geloofd zou worden zou hij toch wél eerst verschenen zijn aan een respectabele mannelijke leerling (een apostel natuurlijk, een leerling eerste klas!) met alle juiste kwalificaties. Zijn getuigenis is dan boven alle kritiek verheven!
Maar als Jezus zo zou denken, dan zou Hij Jezus niet geweest
zijn. Jezus werkt niet van boven naar beneden. Hij roept zichzelf niet uit tot
keizer om de wereld aan zijn wil te onderwerpen. Hij werkt van onderop. Hij
begint zijn bevrijdingstocht bij de doden, de mensen die niemand horen kan,
en maakt zich daarna bekend via de vrouwen, de mensen die niemand horen wil. Ze durven het zelfs niet te zeggen. Maar het verhaal vindt zijn weg.
De lijn naar beneden is evengoed een lijn naar boven. Je ziet niet altijd wat er gebeurt. De harde feiten zijn soms het meest misleidend! Aan de buitenkant zie je een onbeweeglijke steen die geen mens van zijn plaats kan krijgen. Maar achter onbeweeglijke stenen, harde feiten en de oordelen van mensen werkt God op ongeziene wijze. En God houd je niet tegen. Zelfs als je Hem dood maakt houd je Hem niet veilig in het graf.
En nu staan we bij het lege graf, en we weten niet wat we zien. De werkelijkheid is te groot voor ons om het zomaar te vatten. We moeten dus met de leerlingen mee, in deze komende Paastijd. Mee naar Galilea - om Jezus opnieuw te leren kennen, nu Hij alles overwonnen heeft: de Wereld en het Dodenrijk.
Amen. Zalig Pasen!
