Preek
Oudejaarsviering Bavokerk Heemstede 31.12.16
Lezing: Matteüs 5,13-16
“In die tijd
zei Jezus tot zijn leerlingen: "Gij zijt het zout der aarde. Maar als het
zout zijn kracht verliest, waar mee zal men dan zouten? Het deugt nergens meer
voor dan om weggeworpen en door de mensen vertrapt te worden. Gij zijt het
licht der wereld. Een stad kan niet verborgen blijven als ze boven op een berg
ligt! Men steekt toch ook niet een lamp aan om ze onder de korenmaat te zetten,
maar men plaatst ze op de standaard, zodat ze licht geeft voor allen die in
huis zijn. Zo moet ook uw licht stralen voor het oog van de mensen, opdat zij
uw goede werken zien en uw Vader verheerlijken die in de hemel is.”
Broeders
en zusters in Christus
We
kijken allen op onze eigen manier terug naar het afgelopen jaar. Misschien
voelt u opluchting, dat een in veel opzichten uitdagend jaar eindelijk voorbij
is, te teller weer op nul wordt gezet. Nieuwe rondes, nieuwe kansen.
Het is
ook mogelijk dat u met dankbaarheid terugkijkt naar het afgelopen jaar, dat u
veel mooie dingen hebt meegemaakt. Dan hoopt u misschien ook wel dat het
komende jaar net zoveel vervulling brengt als het jaar dat we nu uitluiden.
Ik zelf
vind Oudejaarsavond altijd een beetje melancholisch. Terugkijken brengt dat
gevoel met zich mee. Elk oudjaar neem je weer afscheid van de afgelopen 365
dagen en geef je ze over aan de geschiedenis. Of het jaar goed voor je was, of
minder goed, het komt nooit meer terug. Oudjaar is een definitief moment. 2016
is nu echt voorbij.
En het
lijkt ook wel alsof er steeds minder tijd zit tussen 1 januari en 31 december.
Alsof de jaren steeds sneller gaan. Als kind keek ik vooruit naar het jaar 2000
alsof dat ontstellend ver weg was. En nu leven we alweer in 2016, en ik ben
bang als ik iets te hard met mijn ogen knipper, we opeens in 2027 beland zijn!
Op de
drempel van oud en nieuw kijken we niet alleen terug naar vorig jaar, maar
kijken ook vooruit, naar het jaar dat voor ons ligt, maagdelijk en vol belofte.
Een canvas waar we vrij op mogen schilderen. Een jaar waarvoor we plannen mogen
maken.
Veel
mensen gebruiken deze momenten dan ook om goede voornemens te maken voor het
nieuwe jaar. En het evangelie dat we vandaag gelezen hebben reikt ons twee
goede voornemens aan: om een zoutend zout
te zijn, en het licht der wereld. Dat
is nogal wat.
Als we
geroepen zijn om in ons leven, en in onze samenleving een zoutend zout te zijn,
dan wil dat zeggen dat onze samenleving geen flauwe prak moet worden. Het moet
smaak hebben, en dus moeten er mensen zijn die smaakmaker worden. Als we
proberen te leven naar het woord en het voorbeeld van Jezus Christus, dan gaan
er dingen om ons heen gebeuren. Wat er gebeurt blijft tot u zelf beperkt: het
is net zoiets als vreugde, dat is besmettelijk. Het goede wat je zelf doet, doe
je voor iedereen. En iedereen wordt daar beter van.
En als
we geroepen zijn om licht te zijn,
dan wil dat zeggen dat wij niet in de duisternis moeten leven, en waar
duisternis is, licht moeten laten schijnen. In het licht staan betekent ook:
transparent zijn, duidelijk over wat ons beweegt. En we nemen er ook geen
genoegen mee dat andere mensen wel in het duister zitten, dat ze zelf ongezien
zijn, of ziende blind. Mensen die eenzaam zijn gaan we opzoeken, en mensen die
verdwaald raken, gaan we helpen. Zo brengen we het licht verder.
Ik wil u
dus uit nodigen tot minstens één goede voornemens. Één zoutkorrel zogezegd.
U kan
kiezen uit vijftien werken: twee keer zeven werken van barmhartigheid, goede
werken die God ons voorgehouden heeft, en een vijftiende werk dat toegevoegd is door paus Franciscus. Maar de meeste kent u misschien nog wel van vroeger!
1. De hongerigen spijzen
2. De dorstigen laven
3. De naakten kleden
4. De vreemdelingen herbergen
5. De zieken verzorgen
6. De gevangenen bezoeken
7. De doden begraven
8. De onwetenden onderrichten
9. In moeilijkheden goede raad geven
10.
De bedroefden
troosten
11.
De zondaars
vermanen
12.
Het onrecht
geduldig lijden
13.
Beledigingen
vergeven
14.
Voor de
levenden en overledenen bidden
15.
En paus
Franciscus heeft nog een 15e werk toegevoegd: zorgen voor de schepping.
Kiest u
er één uit. Één “werk van barmhartigheid”. Als u bijvoorbeeldt iets wil doen
met de bedroefden troosten dan gaat u een jaar lang tijd maken voor iemand in
uw omgeving die het moeilijk heeft, die met iets zit, misschien iemand verloren
heeft. Of als u kiest voor de hongerigen of de dorstigen, dan kunt u tijd en
geld vrijmaken voor de voedselbank. Of de “zieken verzorgen”, dat kan als mantelzorger, of zelfs als collectant,
bijvoorbeeld voor het Wilhelminafonds.
Dat éne goede
ding, het hoeft niet groot of heroïsch te zijn, dat werk is úw zoutkorrel, en
die éne korrel mag u een jaar lang uw leven mee zouten. U zult het verschil
proeven. En anderen zullen zien wat u doet. Want als u dat éne werk met liefde doet, dan geeft die zoutkorrel ook nog
eens licht. Twee vliegen in één klap!
En
uiteindelijk wordt het woord van Jezus dan waar. Als mensen zien wat u doet, en
u danken, dan danken ze in de eerste plaats God. Want al het goede wat we doen
komt in de eerste plaats van Hem, maar zelf u er ook niet slechter van worden,
want als we omzien naar een ander, worden we daar zelf niet ongelukkiger van.
Integendeel!
Als we
het komend jaar in het teken stellen van de liefde tot God en onze naaste, dan
is dat goed voor anderen, maar ook goed voor onszelf.
Ik wens
u voor het nieuwe jaar dan ook alle goeds, maar vooral dat u trouw mag zijn aan
die opdracht. Wees zoutend zout. Wees licht der wereld.
Amen.