Sunday 1 January 2017

Oudejaarsavond 2016



Preek Oudejaarsviering Bavokerk Heemstede 31.12.16

Lezing: Matteüs 5,13-16
 “In die tijd zei Jezus tot zijn leerlingen: "Gij zijt het zout der aarde. Maar als het zout zijn kracht verliest, waar mee zal men dan zouten? Het deugt nergens meer voor dan om weggeworpen en door de mensen vertrapt te worden. Gij zijt het licht der wereld. Een stad kan niet verborgen blijven als ze boven op een berg ligt! Men steekt toch ook niet een lamp aan om ze onder de korenmaat te zetten, maar men plaatst ze op de standaard, zodat ze licht geeft voor allen die in huis zijn. Zo moet ook uw licht stralen voor het oog van de mensen, opdat zij uw goede werken zien en uw Vader verheerlijken die in de hemel is.”

Broeders en zusters in Christus

We kijken allen op onze eigen manier terug naar het afgelopen jaar. Misschien voelt u opluchting, dat een in veel opzichten uitdagend jaar eindelijk voorbij is, te teller weer op nul wordt gezet. Nieuwe rondes, nieuwe kansen.

Het is ook mogelijk dat u met dankbaarheid terugkijkt naar het afgelopen jaar, dat u veel mooie dingen hebt meegemaakt. Dan hoopt u misschien ook wel dat het komende jaar net zoveel vervulling brengt als het jaar dat we nu uitluiden.
Ik zelf vind Oudejaarsavond altijd een beetje melancholisch. Terugkijken brengt dat gevoel met zich mee. Elk oudjaar neem je weer afscheid van de afgelopen 365 dagen en geef je ze over aan de geschiedenis. Of het jaar goed voor je was, of minder goed, het komt nooit meer terug. Oudjaar is een definitief moment. 2016 is nu echt voorbij.  

En het lijkt ook wel alsof er steeds minder tijd zit tussen 1 januari en 31 december. Alsof de jaren steeds sneller gaan. Als kind keek ik vooruit naar het jaar 2000 alsof dat ontstellend ver weg was. En nu leven we alweer in 2016, en ik ben bang als ik iets te hard met mijn ogen knipper, we opeens in 2027 beland zijn!

Op de drempel van oud en nieuw kijken we niet alleen terug naar vorig jaar, maar kijken ook vooruit, naar het jaar dat voor ons ligt, maagdelijk en vol belofte. Een canvas waar we vrij op mogen schilderen. Een jaar waarvoor we plannen mogen maken.

Veel mensen gebruiken deze momenten dan ook om goede voornemens te maken voor het nieuwe jaar. En het evangelie dat we vandaag gelezen hebben reikt ons twee goede voornemens aan: om een zoutend zout te zijn, en het licht der wereld. Dat is nogal wat.

Als we geroepen zijn om in ons leven, en in onze samenleving een zoutend zout te zijn, dan wil dat zeggen dat onze samenleving geen flauwe prak moet worden. Het moet smaak hebben, en dus moeten er mensen zijn die smaakmaker worden. Als we proberen te leven naar het woord en het voorbeeld van Jezus Christus, dan gaan er dingen om ons heen gebeuren. Wat er gebeurt blijft tot u zelf beperkt: het is net zoiets als vreugde, dat is besmettelijk. Het goede wat je zelf doet, doe je voor iedereen. En iedereen wordt daar beter van.

En als we geroepen zijn om licht te zijn, dan wil dat zeggen dat wij niet in de duisternis moeten leven, en waar duisternis is, licht moeten laten schijnen. In het licht staan betekent ook: transparent zijn, duidelijk over wat ons beweegt. En we nemen er ook geen genoegen mee dat andere mensen wel in het duister zitten, dat ze zelf ongezien zijn, of ziende blind. Mensen die eenzaam zijn gaan we opzoeken, en mensen die verdwaald raken, gaan we helpen. Zo brengen we het licht verder.

Ik wil u dus uit nodigen tot minstens één goede voornemens. Één zoutkorrel zogezegd.  

U kan kiezen uit vijftien werken: twee keer zeven werken van barmhartigheid, goede werken die God ons voorgehouden heeft, en een vijftiende werk dat toegevoegd is door paus Franciscus. Maar de meeste kent u misschien nog wel van vroeger!

1.     De hongerigen spijzen
2.     De dorstigen laven
3.     De naakten kleden
4.     De vreemdelingen herbergen
5.     De zieken verzorgen
6.     De gevangenen bezoeken
7.     De doden begraven
8.     De onwetenden onderrichten
9.     In moeilijkheden goede raad geven
10.                       De bedroefden troosten
11.                       De zondaars vermanen
12.                       Het onrecht geduldig lijden
13.                       Beledigingen vergeven
14.                       Voor de levenden en overledenen bidden
15.                       En paus Franciscus heeft nog een 15e werk toegevoegd: zorgen voor de schepping.

Kiest u er één uit. Één “werk van barmhartigheid”. Als u bijvoorbeeldt iets wil doen met de bedroefden troosten dan gaat u een jaar lang tijd maken voor iemand in uw omgeving die het moeilijk heeft, die met iets zit, misschien iemand verloren heeft. Of als u kiest voor de hongerigen of de dorstigen, dan kunt u tijd en geld vrijmaken voor de voedselbank. Of de “zieken verzorgen”, dat kan als mantelzorger, of zelfs als collectant, bijvoorbeeld voor het Wilhelminafonds.

Dat éne goede ding, het hoeft niet groot of heroïsch te zijn, dat werk is úw zoutkorrel, en die éne korrel mag u een jaar lang uw leven mee zouten. U zult het verschil proeven. En anderen zullen zien wat u doet. Want als u dat éne werk met liefde doet, dan geeft die zoutkorrel ook nog eens licht. Twee vliegen in één klap!

En uiteindelijk wordt het woord van Jezus dan waar. Als mensen zien wat u doet, en u danken, dan danken ze in de eerste plaats God. Want al het goede wat we doen komt in de eerste plaats van Hem, maar zelf u er ook niet slechter van worden, want als we omzien naar een ander, worden we daar zelf niet ongelukkiger van. Integendeel!

Als we het komend jaar in het teken stellen van de liefde tot God en onze naaste, dan is dat goed voor anderen, maar ook goed voor onszelf.
Ik wens u voor het nieuwe jaar dan ook alle goeds, maar vooral dat u trouw mag zijn aan die opdracht. Wees zoutend zout. Wees licht der wereld.

Amen.