Breek Door de Deuren

In die tijd leerde Jezus in een gelijkenis aan zijn leerlingen,
dat zij steeds moesten bidden en daarin niet versagen.
Hij zei:
“Er was eens in een zekere stad een rechter,
die zich om God noch gebod bekommerde.
Er was ook een weduwe in de stad,
die herhaaldelijk bij hem kwam met het verzoek:
Verschaf mij recht ten opzichte van mijn tegenstander.
Een tijdlang wilde die rechter niet,
maar daarna zei hij bij zichzelf:
Al bekommer ik mij om God noch gebod,
toch zal ik die weduwe recht verschaffen
om niet langer geplaagd te worden door haar eindeloze bezoeken.”

En de Heer sprak:
“Hoort wat de onrechtvaardige rechter zegt!
Zou God dan geen recht verschaffen aan zijn uitverkorenen,
die dag en nacht tot Hem roepen,
of zal Hij ten opzichte van hen onbewogen blijven?
Ik zeg u: Hij zal hun spoedig recht verschaffen.
Maar: zal de Mensenzoon bij zijn komst

het geloof op aarde vinden?”

Broeders en zusters

We hebben het verhaal gelezen van de Weduwe en de Onrechtvaardige Rechter

Een verhaal dat niet zover van ons afstaat. Sommige dingen blijven door de eeuwen heen toch aardig hetzelfde.

De afgelopen week zijn er veel demonstraties geweest in Nederland – van mensen van allerlei snit – links en rechts die onrecht voelden en aandrongen dat er wat gaat gebeuren. Er rijden trekkers over de snelweg en er worden Amsterdamse bruggen geblokkeerd en er wordt gestaakt voor het klimaat. 

Alles om maar de aandacht te trekken van de – zo voelen ze het – onrechtvaardige overheid die hen recht moet verschaffen of iets moet doen.

En soms, heel soms, als je adem lang genoeg is, dan gebeurt er wat.

Ik probeer het me ook zo een beetje voor te stellen. De arme weduwe – ik stel me haar voor op een geleende trekker – die met een bord met – in grote letters - VERSCHAF MIJ RECHT erop. En dat ze dan rondjes rijdt om het kantoor van de onrechtvaardige rechter, net zo lang dat hij denkt. “Laat ik haar maar zin geven, anders rijdt ze mijn deuren er nog uit”.

In onze vertaling staat namelijk wel “anders blijft ze maar aandringen”, maar het oorspronkelijke Grieks is wat directer, en wordt misschien beter vertaald met “straks krijg ik nog een mep van haar”.

Maar hoe het ook zou zijn, de weduwe is geen katje om zonder handschoenen beet te pakken.  Ze is niet afgezonderd, ze is niet wereldvreemd – integendeel ze staat midden in het leven en is luidkeels aanwezig!  Ze is assertief en voor de duvel niet bang. Een sterke vrouw.

En de Heer haalt haar als voorbeeld aan voor ons geestelijk leven. Ons gebedsleven.  

Daar kunnen we een aantal lessen uit trekken.  Ik noem er drie

Hier en nu is het te doen

Gods deur blijft niet dicht

Het gebed draagt vrucht

Allereerst: hier en nu is het te doen.

Ik vind het voorbeeld van de opstandige weduwe een bijzonder voorbeeld voor het geestelijk leven.  Bij een begrip als “geestelijk leven” denken we namelijk vaak aan iets heel vredigs, iets met meditatie. Of retraites in het klooster waar je even helemaal tot je zelf kan komen. Even los van alle zorgen en problemen van de wereld.

Maar dat is niet wat het is. En elke monnik of moniale uit een klooster kan je vertellen dat als je naar een klooster wil – langer dan een paar dagen - om definitief te ontsnappen aan de moeilijkheden van het leven – dat je daar niet op de goede plaats zal zitten.

Het geestelijk leven vindt integendeel plaats op die plek waar je met je kaplaarzen in de blubber staat.  Het is niet ergens ver weg, in een bos, op een rots in de woestijn of ergens in de bergen. Het is hier en nu. Je kan dus niet denken – ik heb het te druk, er gebeurt te veel om me heen. Ik kan mij niet vrijmaken om uren te bidden – dus ik doe maar niks.

Niks is geen optie.  Het is niet alleen een mogelijkheid om aan God te vragen wat we nodig hebben, voor wat we zien dat anderen nodig hebben. 

Het moet een gewoonte zijn om te bidden, en elke gewoonte begint met een klein stapje. Je bidt zoals je kan, en je bidt niet zoals het niet kan.

God deur blijft niet dicht.

Maar hoe dan, wat vermogen onze kleine gebedjes die we kunnen zeggen? Leggen die het niet af tegen al het kabaal van de wereld? Worden die niet weggedrukt, verdwijnen die niet in het niets?

Hoe krijgen onze woorden kracht? We hebben niet allemaal een trekker in de schuur staan waarmee we onze woorden kracht kunnen bijzetten. God zelf staat borg voor de kracht van ons gebed. Wijzelf vinden het misschien niet indrukwekkend wat er gebeurt, maar wat er gebeurt is zeker indrukwekkend.

Thérèse van Lisieux, de grote Franse heilige uit de negentiende eeuw sprak er eens over dat mensen vroeger altijd trap moesten lopen, maar dat er nu liften waren die je moeiteloos mee naar boven namen.  We kunnen zelf wel ploeteren, maar God heeft voor ons een lift gereedgemaakt, of een trekker zo je wil, die onze woorden, onze hoop, onze moeilijkheden brengt waar die moeten zijn.  Bij God. Gods deuren blijven nooit gesloten. Als we ze willen openbreken dan kan dat. Dat is wat er op de deuren van het Koninkrijk staat: “breek mij open!”

Het doet denken aan woorden uit  het Mattheusevangelie: “Van de dagen van Johannes de Doper tot nu toe breekt het Rijk der hemelen zich met geweld baan en geweldenaars maken het buit. (Mt 11:12). Iedereen die een greep wil doen naar het Koninkrijk van God kan het buitmaken.

Het gebed draagt vrucht

Wat komt er dan door die deuren heen als we die openmaken?  De vruchten van het gebed, geloof, genade. Dat een gebed verhoord wordt wil niet altijd zeggen dat je krijgt wat je wil – zo werkt het niet. Maar we kunnen wel krijgen wat we nodig hebben. Nieuwe inzichten krijgen – ontdekken dat ook als het leven tegenzit we een beroep kunnen doen op mensen om ons heen. Soms betekent het ook leren leven met moeilijkheden waar we graag van verlost waren geweest (2 Kor. 12:7)

Een gebed is nu immers geen toverspreuk, en Gods geest is geen geest uit een fles die al onze kinderlijke wensen komt vervullen.  We bidden temidden van de moeilijkheden van ons leven, niet om altijd maar van die moeilijkheden bevrijd te worden – maar om kracht om ze te kunnen dragen. Om te kunnen beseffen dat het leven niet altijd om onze wensen draait, maar dat we ook in zwakte en kwetsbaarheid Gods aanwezigheid in ons leven kunnen voelen, tegenwoordig kunnen stellen.

Samen dan met God, en met alle andere mensen om ons heen mogen wij dan weer op onze beurt doen wat we kunnen om het Koninkrijk weer een stukje dichterbij te brengen in ons dagelijks leven.

Elke dag opnieuw.

Amen.