Verkondiging Engelse Mis 17 oktober 2021

 

James and John, the sons of Zebedee, came to Jesus and said to him,
"Teacher, we want you to do for us whatever we ask of you." 
He replied, "What do you wish me to do for you?"
They answered him, "Grant that in your glory
we may sit one at your right and the other at your left." 
Jesus said to them, "You do not know what you are asking. 
Can you drink the cup that I drink or be baptized with the baptism with which I am baptized?"
They said to him, "We can." Jesus said to them, "The cup that I drink, you will drink,
and with the baptism with which I am baptized, you will be baptized;
but to sit at my right or at my left is not mine to give
but is for those for whom it has been prepared." 
When the ten heard this, they became indignant at James and John. 
Jesus summoned them and said to them,
"You know that those who are recognized as rulers over the Gentiles
lord it over them,
and their great ones make their authority over them felt. 
But it shall not be so among you.
Rather, whoever wishes to be great among you will be your servant;
whoever wishes to be first among you will be the slave of all. 
For the Son of Man did not come to be served
but to serve and to give his life as a ransom for many."

 

Dear friends,

 

You wouldn`t say by the look of me but I`m actually on holiday. The thought was I’d use up the last remaining days off that remained from 2020. Then Father Jacques called and said “would I inconvenience you terribly if you could take the service this Saturday and I said, “no, no problem, I`ll combine it with a bit of a day trip and maybe go to a museum or such.”

After I hung up I realized, I also had to write a sermon. Which is actual work. Which I had not planned for.

Well sometimes we have to … qualify our plans a bit.

That being said it’s a beautiful, deep reading we get today. One of the many where the disciples function as a kind of foil. Examples as to what not to do in order to find the deeper meaning of the words and example of Christ.

And the subject of today is what I would call spiritual authority, or spiritual power – so to say. It’s not a subject that’s being touched on often. But it should. It should.

Every religious tradition is in some way involved in the project of bringing heaven and earth, the higher and the lower in concord, in contact with each other. And each religious tradition has another vision as to how to bring this about.

Many pagan traditions, or forms of shamanism seek to reach out to the spiritual powers imbuing nature, in order to appease them or somehow bind them. So bringing about an armistice between the spiritual and the secular.

In Islam the phrase “as above so below” is taken fairly literally. There is a vey clear Will of God, which translates itself into a system of political authority and a detailed legal framework. If only people would subject themselves to that there would be peace and justice, and the chasm between heaven and earth would be much more manageable. Well it’s not badly thought out, that. It makes  a lot of sense!

But in Christianity we live and learn through the example of Jesus Christ who in Himself unites God and man. He breaks down this barrier, not through force on His part but through the way of renunciation. In Jesus’ case through suffering, and death. This is how he manifests his power over life and death at Easter.

This may be a bit tricky to wrap our head around. Because it is so paradoxical. But human existence ís paradoxical and seldom straightforward.

Think about some examples and it begins to look more recognizable:  

The more you obsessively seek control over others and grasp for absolute security, absolute safety the more insecure your life becomes, the more crazy risks, unknown variables seem to pop up from everywhere.

People who never want to commit themselves, in the name of their personal freedom, become slaves to their most inconsequential desires, become unfree.

The more you try and chase after happiness, and look for more and more of it, the less happiness you find. On the contrary, people who make that their life project usually turn out a bit sad.

If you try and grasp at things, try and force them into a direction where they are not meant to go, the  more things turn into their opposite and it hits you in the face.

So too with spiritual power, spiritual strength, it is much the same thing. It can be only found through the way of renunciation. You can`t get it as John and James are trying by means of, basically, a charter. “I Jesus, invest you with this spiritual authority over such and such and so many people”, and that they can then strut about with bejeweled mitres on their heads and saying “what ho, better get on your knees look at this golden seal on this Grand Charter: it says “EMPEROR JESUS” right there, look that’s his coat of arms right there”

Well Halloween is coming up in a few weeks, and there’s a horror story for you right there.

How terrible that would be, as if you could leech off divine power, smuggle  it as contraband to this earthly realm and then lord it about in God’s name – with the best of intentions of course.

No, with Jesus, if you want to share in his life and his power, you need to “to drink from the chalice He drinks from”, and you need to do it willingly, you need to do it out of love, you can`t do it instrumentally, as a means to an end.

You see this sometimes with powerful people, politicians, you can find examples in history.  At least one who only ate vegetables, abstained from alcohol and tobacco, imposed basically occult spiritual disciplines on himself. Not in order to find life though, but in order to bewitch his people, wield power over them.

Through instrumental use of spiritual discipline, it is – in principle – possible to develop a terrible charisma, a dark power and a horrible influence over people

We would not call these people black magicians, but in reality – that is how they function, that is what they do.  

But life ís paradoxical. People who desire absolute power and sacrifice everything to get it will find power, a great deal of it – and all that power will work for their destruction. And sadly that of a lot of innocent bystanders as well.

The true way of renunciation is the opposite of this.

It is a way of love, it is a way of kindness, it is a true charisma that attracts people because they recognize there are those who have love and life to share. It does not bring fear, but inspires. Brings life. That path begins by not seeking yourself, not thinking you always have to “look out for number one”. And once you start out on this path it will carry you far, you would be surprised as to what you will be capable of. You can`t begin to imagine it. You will find great strength, and once you find it you won`t even think about manipulating it for your own ends, because that strength exists for the sake of others.

We need not be scared or intimidated of that path, because as you find strength through renunciation you will also find peace in the knowledge that through Christ we do our part in reconciling our life on Earth with the eternal presence of God who gives life to us all.

Amen.

 

Een Obstakel op de Weg

 Toen Jezus zich weer op weg begaf
kwam er iemand aanlopen,
die zich voor Hem op de knieën wierp en vroeg: “Goede Meester,
wat moet ik doen om het eeuwig leven te verwerven?”
Jezus antwoordde:
“Waarom noemt ge Mij goed?
Niemand is goed dan God alleen.
Ge kent de geboden:
Gij zult niet doden,
gij zult geen echtbreuk plegen,
gij zult niet stelen,
gij zult niet vals getuigen,
gij zult niemand te kort doen,
eer uw vader en uw moeder.”
Hij gaf Hem ten antwoord:
“Dit alles heb ik onderhouden van mijn jeugd af.”
Toen keek Jezus hem liefdevol aan en sprak:
“Eén ding ontbreekt u;
ga verkopen wat ge bezit en geef het aan de armen,
daarmee zult ge een schat bezitten in de hemel,
en kom dan terug om Mij te volgen.”
Dit woord ontstelde hem en ontdaan ging hij heen,
omdat hij vele goederen bezat.
Toen liet Jezus zijn blik gaan over zijn leerlingen en zei tot hen:
“Hoe moeilijk is het voor degenen die geld hebben
het Koninkrijk Gods binnen te gaan!”
De leerlingen stonden verbaasd over wat Jezus zei.
Daarom herhaalde Hij:
“Kinderen,
wat is het moeilijk het Koninkrijk Gods binnen te gaan.
Voor een kameel is het gemakkelijker
door het oog van een naald te gaan
dan voor een rijke in het Koninkrijk Gods te komen.”
Toen waren ze nog meer verbijsterd en ze zeiden tot elkaar:
“Wie kan dan nog gered worden?”
Jezus keek hen aan en zei:
“Dit ligt niet in de macht der mensen, maar wel in die van God:
want voor God is alles mogelijk.”
Daarop nam Petrus het woord en zei:
“Zie, wij hebben alles prijsgegeven om U te volgen.”
Jezus antwoordde:
“Voorwaar, Ik zeg u:
“Er is niemand die huis, broers, zusters,
moeder, vader, kinderen of akkers
om Mij en om de Blijde Boodschap heeft prijsgegeven,
of hij ontvangt nu, in deze tijd, het honderdvoud
aan huizen, broers, moeders, kinderen en akkers,
zij het ook gepaard met vervolgingen,
en in de toekomstige wereld het eeuwige leven.”

 

Beste vrienden,

 

We hoeven de krant maar open te slaan en de verhalen over geld en goed springen tevoorschijn. De huizenprijzen zijn gestegen – en dat is goed of slecht nieuws afhankelijk van of u een huis heeft of juist niet, en de energieprijzen rijzen de pan uit. Dat lijkt mij eerder slecht nieuws dan goed – tenzij u aandelen Gazprom op de plank hebt liggen.

Om ons heen zien we zowel puissante rijkdom als schrijnende armoede. En het nieuws van de dag suggereert dat die tweedeling alleen maar groter zal worden. Als dit gebeurt zullen rijkdom en armoede woorden worden die met hardheid en verbittering uitgesproken worden. Hoe groter de kloof tussen arm en rijk, des te groter de afstand tussen mensen.

En dan komt vanzelf de vraag naar boven of onze rijkdom of onze armoede over onze band met God zegt.

In de tijd van Jezus was het zoals op zoveel tijde en plaatsen het geval dat een “dubbeltje” geen “kwartje” werd. Wie arm was werd zelden rijk, en wie rijk was moest er uit alle macht voor zorgen dat hij niet van de maatschappelijke ladder afviel. Want eenmaal omlaag gevallen was een beklimming vaak niet meer mogelijk.

Het geloof van het Joodse volk had – heel verstandig - een tweezijdige verhouding met armoede en rijkdom. Allereerst werd rijkdom aangevoeld als iets goeds, als een zegen van God. Tegelijkertijd moest ook de rijke zijn verantwoordelijkheden nemen en armoede was niet iets schandaligs. Integendeel de Bijbelse uitdrukking: ‘de arme van God’ werd een soort embleem voor de ware gelovige: de mens die niet steunt op eigen verdienste maar openstaat voor alles wat God hem geeft.  

Het evangelie van vandaag is er dan ook niet om armoede te gaan romantiseren of rijkdom op zich te veroordelen. Er is wat anders aan de hand.

Jezus ontmoet een rijke jongeman, en misschien ziet u het al voor u. Zo`n jongen met zo`n golvend kapsel, een poloshirt en een beetje schreeuwerige BMW. En zo`n irritante jr , “goede meestejr, wat moet ik doen om gejred te wojrden”. Maar als we dat beeld in ons hoofd laten, worden we al voorgesorteerd door onze eigen vooroordelen. Let op hoor! Hij is helemaal niet zo vervelend als wij denken.

Integendeel: het is écht een hele aardige jongen. Hij noemt Jezus goede meester, hij is dus bereid om naar Hem te luisteren! En hij houdt zich aan de Wet van Mozes. En niet zo maar een klein beetje. We hebben geen reden om er aan te twijfelen. Hij is niet slecht, niet egoïstisch. Rijkdom is niet in zichzelf verkeerd.

Maar als Jezus hem zegt, wat er voor jou nog ontbreekt is dat je afstand doet van wat je hebt – wordt hij bedroefd. Dát is een stap die hij nog niet kan zetten. Hij botst tegen een grens op in zijn leven en gaat weg. Voor nu. Zouden we hem nog een keer terug zien?

De Duitse predikant Dietrich Bonhoeffer schreef over dit stuk in de Bijbel dat het voor God niet genoeg is om goed te zijn. Je kan God niet ontmoeten enkel door goede dingen te doen. Goede dingen, aardig zijn, dat is heel belangrijk, niemand houdt van slechte dingen. Maar voor navolging van Jezus is het niet genoeg. Dat vraagt veel meer.

Navolging van Jezus begint volgens hem bij gehoorzaamheid, het opvolgen van de opdracht die je krijgt. Die hoef je niet per sé te begrijpen. Dat komt later. Voor Petrus is het de opdracht om de netten van je vissersboot achter je te laten , om over het water te lopen. Het kan de opdracht zijn om de doden de doden te laten begraven. Je hoeft het niet te begrijpen want het gaat om het wegwerken van een obstakel, en een obstakel dat je je hele leven bij je draagt is een obstakel die je niet ziet. Of liever: je ziet het wel, maar je ziet niet dat het een obstakel is.

Iemand moet je dat vertellen, die persoon is Jezus. Navolging, geloof, dat zijn pas mogelijkheden als je iets van je afgelegd hebt, als je je werkelijk open stelt ­– en je kan je niet openstellen zonder breuk met je voorgaande comfortabele leventje. Je kan Jezus niet goede meester noemen en dan vervolgens niet doen wat Hij zegt. Er zal iets moeten schuiven. Voor de één is dat zijn rijkdom of zijn angst om iets kwijt te raken, voor een ander kan dat juist een onuitgesproken afgunst zijn, of jaloezie. Het kan iets zichtbaars of juist onzichtbaars zijn – het gaat er niet om wát het is, en of het is in zichzelf goed of slecht is, het gaat er om of het voor ons een obstakel is om Jezus te volgen.

Maar zolang het obstakel op de weg blijft liggen kun je niet mee op pad. Dan blijf je steeds je eigen kringetje draaien. Je ziet zelf niet duidelijk wat het is want je bent er al volledig aan gewend. Iemand anders moet het je zeggen. En als Jezus je het zegt weet je zeker dat het klopt.

Als je op Hem hoort, want dat is wat gehoorzaamheid betekent – aandachtig luisteren en dan een stap zetten – kunnen wij een nieuwe weg inslaan: een weg van geloof en navolging, een weg van vernieuwing. Een weg die ons de zin van het leven laat zien.

Mogen wij dan ingegeven krijgen wat ons te doen staat, en de moed in ons hart voelen om die eerste stap te zetten naar de Heer.

 

Amen.