Vierde zondag door het jaar B

 

In die tijd kwamen Jezus en zijn leerlingen in Kafarnaüm,
en op de eerstvolgende sabbat ging Hij naar de synagoge,
waar Hij als leraar optrad.
De mensen waren buiten zichzelf van verbazing over zijn leer,
want Hij onderrichtte hen niet zoals de schriftgeleerden,
maar als iemand, die gezag bezit.
Er bevond zich in hun synagoge juist een man,
die in de macht was van een onreine geest
en luid begon te schreeuwen:
“Jezus van Nazaret, wat hebt Gij met ons te maken? Ge zijt gekomen om ons in het verderf te storten.
Ik weet wie Gij zijt: de Heilige Gods.”
Jezus voegde hem toe:
“Zwijg stil en ga uit hem weg.”
De onreine geest schudde hem heen en weer,
gaf nog een luide schreeuw en ging uit hem weg.
Allen stonden zo verbaasd dat ze onder elkaar vroegen:
“Wat betekent dat toch?
Een nieuwe leer met gezag!
Hij geeft bevel aan de onreine geesten en ze gehoorzamen Hem.”
Snel verspreidde zijn faam zich naar alle kanten

 

Misschien kent u de uitdrukking: “witte ruis”. Dat betekent in de communicatie dat mensen iets zeggen dat inhoudelijk lijkt terwijl er eigenlijk niks concreets wordt uitgesproken. Vooral politici zijn hier heel goed in, en dat is niet gek. Als je plotseling het vuur aan de schenen wordt gelegd door een journalist kun je beter iets zeggen dat niet zoveel betekent dan dat je begint te hakkelen en stil valt, terwijl de journalist dan tijd krijgt om nog meer nare vragen te stellen.

Het is makkelijk om vele woorden te spreken. Sommige mensen doen niets anders! Maar niet alle woorden zeggen even veel… En bepaalde bijdragen zeggen zelfs niks. We kennen voorbeelden te over van woorden die weinig zeggen, er worden kranten en tijdschriften mee volgeschreven. Hele toespraken en vergaderingen verdwijnen zomaar  in het grote niets. Woorden zonder werking.

Maar er zijn ook woorden die veel gevolgen hebben.

Sommige woorden en gebaren hebben wel degelijk effect, ten kwade en ten goede.  Ook daar kennen we veel voorbeelden van. Negatieve voorbeelden zijn er te over: als je baas zegt dat er geen plek meer voor je is, of nog erger:  als de Belastingdienst zegt dat je gefraudeerd hebt, omdat de computer dat nu eenmaal vindt.

Dat zijn woorden die angst oproepen, woorden die ons klein maken. Woorden als wapens. Taal als een steen door de ruit.

Positieve voorbeelden ook: als iemand je een compliment geeft, of gewoon zegt dat ze blij zijn om je te zien. Dat je hoort dat je welkom bent. Of hier veilig mag zijn. Misschien zegt iemand wel dat hij of zij van je houdt. Waardevolle woorden zijn dat. Kostbare woorden. Woorden waar je een leven lang op kan bouwen.

In het Evangelie komen we Jezus tegen in de synagoge van Kafarnaüm, en de synagoge was een plaats waar ook veel gesproken werd. We horen dat de meeste woorden er misschien niet zo veel toe deden. We lezen dat Jezus “met gezag sprak”, niet zoals de Schriftgeleerden.  En wat betekent het dat Jezus “met gezag spreekt”? Dan gebruik je woorden die werkelijk wat zeggen! Dan zeg je misschien wel wat minder dan de kwebbelkampioenen op radio en tv, maar wát je zegt doet er toe!

Jezus Christus is het Woord van God, en als dat Woord spreekt dan gebeuren er dingen. Dan begrijpen mensen opeens waar het in de kerk écht om gaat, dan worden mensen bevrijd van angst en onzekerheid, bevrijd van kwaad dat ons bedrukt en ons in de macht houdt. Als Jezus spreekt zien en horen we dat alle boze geesten in ons leven die zo onoverwinnelijk en machtig leken kunnen verdwijnen als een schaduw in een zoeklicht. Als wij willen blijven luisteren naar de woorden van Jezus, die in ons leven verinnerlijken dan krijgen we dat ook te zien, dan maken we dat mee.

En misschien, dat hoop ik toch, maken dan ook onze woorden het verschil. Dat wij veel woorden van steun van genegenheid, van solidariteit mogen spreken. Woorden van kracht die mensen sterken in moeilijke tijden. Woorden van geloof, hoop en liefde. Woorden die mensen bevrijden van de “boze geesten” die in hen wonen.

Dat zal vast niet elke dag lukken, maar zoals dat met alles het geval is: waar je je elke dag in oefent, daar word je er beter in.

Dan houden we ons ver van witte ruis (in de katholieke kerk heet dat misschien “geel-witte ruis”) en kunnen we met geïnspireerde woorden, woorden van kracht, woorden die bezielen allen sterken die dat nodig hebben.

Dan kunnen wij tot zegen zijn in ons land, in deze tijd. Door Christus onze Heer.

Amen.  

Tweede Zondag door het Jaar B

 

 In die tijd stond Johannes daar,
met twee van zijn leerlingen.
Hij richtte het oog op Jezus die voorbijging en sprak: “Zie het Lam Gods.”
De twee leerlingen hoorden hem dat zeggen
en gingen Jezus achterna.
Jezus keerde zich om
en toen Hij zag, dat zij Hem volgden, vroeg Hij hun: “Wat verlangt gij?”
Ze zeiden tot Hem:
“Rabbi
– vertaald betekent dit: Meester –
waar houdt Gij U op?”
Hij zei hun:
“Gaat mee om het te zien.”
Daarop gingen zij mee
en zagen waar Hij zich ophield.
Die dag bleven zij bij Hem.
Het was ongeveer het tiende uur.
Andreas, de broer van Simon Petrus, was één van die twee,
die het gezegde van Johannes hadden gehoord
en Jezus achterna waren gegaan.
De eerste, die hij ontmoette, was zijn broer Simon
tot wie hij zei:
“Wij hebben de Messias
– dat vertaald betekend: de Gezalfde –
gevonden”
en hij bracht hem bij Jezus.
Jezus zag hem aan en zeide:
“Gij zijt Simon, de zoon van Johannes;
gij zult Kefas genoemd worden,
dat betekent: Rots.”

 

Beste vrienden,

Stelt u zich voor dat u een heel goed boek gelezen heeft met allemaal mooie tips over hoe het leven anders kan. Zo`n zelfhulpboek zeg maar. U kent het soort boeken wel, er worden er best veel van verkocht, vooral in januari.

Zeg, u heeft zo`n boek gelezen en u bent daar heel enthousiast over! Enthousiast over wat de schrijver te zeggen heeft, heeft u ook het gevoel: dit boek zou goed zijn voor iedereen!

Dan kun je twee dingen doen: je kan continu mensen over dat boek vertellen en zeggen hoe slim de schrijver wel niet is, dat u als het ware reclame gaat maken – en dat werkt…. Een beetje, zoals dat gaat hè, met reclame.

Of je kan geduld hebben en de lessen uit dat wijze boek toepassen, soms een keer iets zeggen, over dat boek, niet teveel, en na verloop van tijd komen er mensen naar je toe en zeggen: wat is er gebeurd, je ziet er anders uit! Alsof je je veel beter voelt dan vorig jaar. En dat je dan zegt, ja, goed gezien. Er is echt superveel veranderd en kom eens eten dan vertel ik je er over en laat ik je zien , wat ik nu allemaal anders doe en wat dat voor mij betekent dat het leven nu anders gaat. Beter gaat.

Ik kan u zeggen: aan het eind van die avond nadat u samen lekker en gezond heeft gegeten, gaan uw vrienden naar huis met grote nieuwsgierigheid en interesse naar dat boek waar u het over had. En de volgende dag wordt dat boek besteld, bij de lokale boekwinkel natuurlijk, want die bezorgt gewoon aan huis.

En wie weet gaat er dan bij hen ook veel veranderen, en worden weer andere mensen nieuwsgierig. En gaan vragen stellen. Er is geen betere reclame dan mond tot mond reclame.

Dat is een beetje wat er gebeurt met Jezus en de leerlingen van Johannes die bij hem langs komen.

Twee leerlingen van Johannes de Doper ontmoeten Jezus en raken overtuigd van wie Hij is, de Messias en vertellen dat verder. Het Evangelie draait vandaag om drie woorden:

Komen, zien, getuigen  

Die gaan we even uitpakken:

Alles begint met Komen. Jezus staat niet op het marktplein, op een kratje, om met veel lawaai de aandacht op zichzelf te vestigen. Hij heeft geen reclamebureau of Pr-medewerkers in de arm genomen om hem “in de markt” te zetten. Hij komt gewoon voorbij gelopen, en het is Johannes de Doper die tegen zijn leerlingen zegt: kijk, zie je daar die man lopen – die is het Lam Gods, die gaat alles anders maken.

Dán komen de leerlingen in actie en willen wel eens zien wie dat dan is. Ze volgen Jezus, en Jezus laat zichzelf zien. Hij houdt geen moeilijke toespraken op straat maar nodigt ze bij hem thuis uit. Ze ontmoeten hem. Ze drinken een kopje koffie en eten een tompouce of een Bossche Bol. Dáár is waar het gebeurt.  

Dáár is waar ze beseffen dat Jezus een bijzonder persoon is. Hij gaat heel veel losmaken. Niks blijft hetzelfde! Het moet een heel indrukwekkend moment geweest zijn, want als ze terugkomen en Andreas zijn broer Simon ontmoet gaat hij direct over Jezus vertellen. Hij gaat getuigen! En Simon wil Hem dan natuurlijk ook zien!

Het voorbeeld van Jezus is besmettelijk!

Zo is het met alles wat de moeite waard is in het leven, maar vooral waar het gaat om de zaken van God. Je kan reclame maken tot je een ons weegt, en slimme slogans verzinnen om in glanzende glossy's af te drukken... Maar als je niet uitkijkt ben je maar één boodschap onder velen en verdwijnt je kostbare boodschap in het grote mediamoeras.

Maar als mensen zich uitgenodigd voelen, en dan komen om zelf te zien wat van waarde is, wie Jezus is, dan wordt alles anders. Dan worden ze geen passieve consumenten die met een muisklik iets bestellen, nee: het worden getuigen die zó aangesproken zijn door het Verhaal van Jezus dat ze daar anderen in willen laten delen. En als het echt niet anders kan, zelfs met woorden.

Zó is het begonnen met de kerk! De kerk begon niet als gelikte marketingorganisatie, een flitsende start-up aangestuurd door slimme flitsmanagers met een diploma van Nijenrode. Nee. De kerk begon als een  lopend vuurtje dat overspringt van ontmoeting tot ontmoeting, van verhaal tot verhaal. En dat is de kracht van onze boodschap, want de ontmoeting met Jezus is niet ver weg, is niet lang geleden. Het is hier en nu, elke keer opnieuw.

En voor ons kunnen we dan die begrippen: komen, zien, getuigen ook op onszelf toepassen.

Zijn we uitnodigend? Kunnen mensen kennis met ons komen maken? Of sluiten we ons af, meer dan nodig is?

Wat laten we van onszelf zien? Is er iets van ons geloof te merken in het dagelijks leven. Zien mensen wat ons inspireert? In wat wij uitstralen, zit daar iets in wat mensen opvalt, waar ze nieuwsgierig van worden? Of juist niet….?

En hoe staat het met onze eigen ontmoetingen met Jezus? Weten we wie de Heer voor ons is, wat Hij betekent? Kunnen we daar over vertellen op een open en uitnodigende manier? En als we dat niet goed kunnen wordt het dan niet tijd dat we Hem weer eens ontmoeten, te herbronnen? Dat kan altijd!

Komen, zien, en getuigen, zijn de drie delen van één weg. De weg die allen zijn uitgenodigd te gaan op weg naar Hem die ons roept. Jezus, de Heer.

Amen.